Lektion 6

Alışveriş – Shopping

Benim adım Çağdaş, bugün izin günüm. Bütün gün dolaştım ve alışveriş yaptım. Önce kitapçıya gittim ve bir roman aldım. 30 lira ödedim. Kitapçının karşısında Beymen mağazası var. Vitrinde çok şık bir gömlek gördüm, %50 indirim vardı. Gömleği 90 liraya aldım. Sonra markete gittim, temizlik reyonunda fırsat ürünlerine baktım. Çamaşır deterjanının fiyatı 25 liraya, yumuşatıcının fiyatı ise 5 liraya inmiş. Hemen aldım. Ayrıca 2 kg elma ve 3 tane nar aldım. Eşim vejetaryen, et yemiyor ama ben yiyorum. Kasap reyonuna gittim. Kıyma ve balık aldım. 50 lira tuttu. Kasaya gittim ve kasiyere 100 lira verdim. Kasiyer bana 10 lira para üstü verdi. Marketin yanında Bizim Fırın var. Fırına girdim, 1 tane ekmek ve 2 tane simit aldım, bozuk param yoktu. 10 lira verdim, para üstünü aldım ve eve döndüm.


Sanal market – Handla på nätet

Benim adım İpek. Bir yazılım firmasında mühendis olarak çalışıyorum. Hiç boş vaktim yok. Markete gidemiyorum. Bu yüzden sanal marketten alışveriş yapıyorum. Sanal markette önce meyve ve sebze reyonlarına bakıyorum ve ihtiyaçlarımı sepete ekliyorum. Kahvaltılık reyonundan peynir, zeytin ve bal alıyorum. Sonra deterjan ve temizlik bölümüne ve içecek bölümüne de bakıyorum. İhtiyaçlarımı sepete ekliyorum. Fırsat ürünlerini ve kampanyaları inceliyorum. Böylece alışverişimi tamamlıyorum. Kredi kartı ile ödeme yapıyorum. Siparişlerimi kısa bir süre sonra eve getiriyorlar. Sanal market gerçekten çok pratik!


İnternetten güvenli alışveriş için nelere dikkat etmeliyiz?

Alışveriş yapılacak sitenin güvenilirliğini kontrol etmek: Alışveriş yapacağımız sanal mağaza ile ilgili bilgi edinmeliyiz. Alışveriş yapmadan önce bu mağaza ile ilgili şikayetleri, yorumları kontrol edebiliriz. Ayrıca forumlarda, sosyal medyada veya Şikayetvar (sikayetvar.com) gibi sitelerde söz konusu markayı araştırmak, markanın müşteri ve ürün hizmetleri hakkında bilgi edinmek mümkün.

Ortak kullanıma açık bilgisayarlardan sipariş vermemek: Güvenilirliğinden emin olmadığımız bir bilgisayar yerine kişisel bilgisayarımızı kullanmalıyız. Bilgisayarımızda güncel antivirüs yazılımı olmalı. Alışveriş yaptığımız sitede SSL (Secure Sockets Layer) veya SET (Secure Electronic Transactions) protokollerinden biri olmalı. Güvenlik sertifikası olan sitelerde tarayıcı adres kutucuğunun başında bir kilit olur, buraya tıklayarak bağlantı güvenliğini kontrol edebiliriz.

Sanal kredi kartı kullanmak: Sanal kart limiti anlık olarak değiştirilebilir. Alışverişi yaptıktan sonra limiti sıfırlayabiliriz. Böylece kartımız güvende olur.

Mesafeli satış sözleşmesi ve ön bilgilendirme formunu okumak: Alışveriş siteleri mesafeli satış sözleşmesi ve ön bilgilendirme formu sunmak zorundadır. Bu sözleşmeleri okumadan alışverişe onay vermemeliyiz.

Sitenin iletişim bilgilerini kontrol etmek: Ticari unvan, telefon, adres ve e-posta gibi iletişim bilgilerini tüketicilerle paylaşmayan e-ticaret firmaları üzerinden alışveriş yapmamalıyız.

Kargo teslimatında ürünü kontrol etmek: Kargo teslimatı sırasında ürünü kontrol etmek eksik veya hasarlı ürünlerle ilgili sorun yaşamayı önler.

Fatura ve ödeme bilgilerini saklamak: Fatura ve ödeme bilgilerini sakladığımız takdirde, tüketici olarak yasal yollardan hakkımızı arayabiliriz. Ayrıca, ürünle beraber gelen fatura, iade yapmak istediğimizde gerekli olacaktır.


Alışveriş tutkusu

Araştırmalara göre, satın alma tercihlerimizin % 85’ini bilinçaltı şekillendiriliyor.  Markalar tüketiciye ulaşabilmek için bilinçaltı mesajlar kullanıyor. Bu pazarlama tekniği, tüketicinin beğendiği ürün bir yana, beğenmediği bir ürünü bile satın almasını sağlıyor. Markalar bilinçaltımızı harekete geçirmenin yanında, haz ve mutluluk hormonu olarak bilinen  dopaminin etkisinden de yararlanıyorlar. Telefon, araba, ayakkabı… Düşkün olduğumuz ne varsa gördüğümüzde beynimizde dopamin salgılanıyor. Görülen eşyaya sahip olmanın yanında, o markanın kazandıracağı sosyal statü de kararlarımızı etkiliyor.

Peki, kadınların alışverişe erkeklerden daha düşkün olduğu doğru mu? Evet. Yapılan araştırmalara göre alışveriş tutkusu kadınların geninde var. Tarih öncesi devirlerde kadınlar toplayıcılık,  erkekler avcılık yapıyordu. Yiyecek bulmak için paylaşılan bu görevler, günümüzdeki alışveriş alışkanlıklarını etkiliyor. Bilimadamlarına göre kadınların alışveriş yaparken harcadığı süre daha uzun çünkü tarih öncesinde kadınlar, en sağlıklı ve en kaliteli yiyeceği bulmak için uzun zaman harcıyordu. Erkekler ise avlarını önceden belirliyor, avlanıp geri dönüyordu. Michigan Üniversitesinden Prof. Daniel Kruger’a göre bu, çiftlerin alışveriş yaparken neden anlaşamadığını açıklıyor.


Bayram alışverişi

Bayram nedeniyle tüm mağazalarda indirim vardı. Dün alışverişe çıktım. Evlilik yıldönümleri için anneme ve babama hediye alacaktım. Anneme bir eşarp almaya karar verdim, bu yüzden önce Vakko’ya gittim. 480 TL olan eşarplar %50 indirimle 240 TL olmuş. Anneme güzel bir eşarp seçtim. Mağazada dolaşırken mavi renkte, güzel bir gömlek gördüm. 579 TL olan gömleğin fiyatı 232 TL’ye düşmüş. Babam mavi rengi çok sever. Ona bu mavi gömleği aldım. Hediye paketi yaptırdım. Sonra Beymen’e gittim. Salondaki koltuk için yastık almam gerekiyordu. En pahalı yastık 1.249 TL, en ucuzu 349 TL idi. İstediğim rengi bulamadım. Kıyafet reyonuna geçtim. 199 TL’ye sarı bir elbise, 509 TL’ye bir trençkot, 119 TL’ye bir kazak aldım. Arabam tamirde. Eve taksiyle döndüm. Taksi ücreti 60 TL tuttu.


Fiyatlar

Akşam arkadaşlarım bana gelecek. Evde atıştırmalık kalmamış, ben de alışverişe çıktım. Önce Tuğba Kuruyemiş’e uğradım. 27 TL’ye antep fıstığı, 27,50 TL’ye kaju, 17 TL’ye fındık, 20 TL’ye ceviz, 7 TL’ye fıstık, 8 TL’ye leblebi şekeri, 8 TL’ye baharatlı leblebi, 5 TL’ye çiğdem aldım. Biraz da incir ve lokum aldım. İncir 52 TL, lokum 13 TL tuttu. Kuruyemişçiden sonra markete uğradım, meyve aldım. Muz 15 TL, portakal 24 TL, elma 12 TL, ayva 22 TL, nar 20 TL tuttu. İçecek almayacağım çünkü artık kimse meyve suyu ve kola içmiyor. Önce Türk kahvesi ikram edeceğim, sonra çay demleyeceğim.


Bankacılık işlemleri

Bankacılık işlemleri için genellikle internet bankacılığını kullanıyorum. Telefon bankacılığını kullandığım da oluyor.  Bu yüzden banka şubelerinde pek işim olmuyor. Bankamı değiştirmeye karar verdim. Yeni müşteri olarak şubeye gitmem gerekti. Saat 08:30’da bankaya vardım. Önce yeni bir hesap açtırdım. Bunun için nüfus cüzdanım ve iletişim bilgilerim gerekliydi. Ev ve iş adresimi, telefon numaramı, e-posta adresimi verdim. İnternet şubesine erişmek için bir şifre aldım. Daha sonra bu şifre ile hesabıma gireceğim. Yeni hesabıma ait bankamatik kartını posta ile evime yollayacaklar. ”Üç iş günü içinde elinizde olur.” dediler. Kredi kartı başvurusu için gerekli belgeleri sordum. Aylık gelirime ait belge ile nüfus cüzdanı fotokopisinin yeterli olduğunu söylediler. Bir de kredi kartı başvuru formu doldurmak gerekiyormuş. Tabii, banka kredi kartını vermeden önce kredi notumu kontrol ediyor, düşükse vermiyormuş. İşlemler bittiğinde saat 09:15’ti. Banka kalabalıktı, bu yüzden yarım saat sıra beklemiştim.


Paranın tarihçesi

Para icat edilmeden önce topluluklar, takas yönteminin yanı sıra, alışverişlerde deniz kabuğundan çeşitli materyallere farklı nesneler kullanıyordu. Günümüzdekine benzer, üzerinde yazı ve/veya tamgaların olduğu madeni paralar ise ilk kez Lidyalılarca icat edilmiştir.

Lidya krallığı Anadolu’da kurulmuş ve 141 yıl egemenlik sürmüştür. Başkenti Manisa ili yakınlarındaki Sart (Sardes)’tır. Krallığın toprakları İzmir’in doğusu, Manisa, Kütahya ve Uşak illerinin batısını kapsar. Sart’ın ortasından akan Paktalos nehrindeki alüvyonlarda bulunun altın, gümüş karışımı elektron madeninden ilk madeni parayı üretmişlerdir. Bu paranın üzerinde krallığın sembolü olan ”arslan başı” bulunmaktadır. Daha sonra altın ve gümüş ayrıştırılmış ve elektron yerine bunlar kullanılmıştır.

Tarihteki ilk kağıt para Çin’de Tang Hanedanlığı (M.S. 618-907) döneminde  basılmış, Batı’da ise 1661’de İsveç’te, 1690’da Amerika’da kullanılmaya başlanmıştır. Osmanlılarda kağıt para ilk kez 1840 yılında Sultan Abdülmecit döneminde basılmıştır.

Handla / handla på nätet

Diyalog 1

… : …, dün sana kargo geldi, aldın mı?
… : Evet, aldım. Geçen hafta internetten alışveriş yaptım, onu getirdiler.
… : Ne aldın?
… : Network’ten ceket aldım ama geri göndereceğim.
… : Niçin?
… : Bedeni büyük geldi. Bir beden küçüğünü almayı düşünüyorum.
… : Mağazadan mı değiştireceksin, internet sitesinden mi?
… : Mağazaya gidecek vaktim yok, internet üzerinden iade edeceğim.
… : Kaç gün içinde iade etmek gerekiyor?
… : 15 gün.
… : İade ettiğinde kargo ücreti ödüyor musun?
… : Hayır, ücretsiz kargo ile gönderiyorum.
… : Ben internet alışverişlerini pek güvenli bulmuyorum.
… : Evet ama alışveriş yaptığın marka güvenilirse sorun yaşamazsın.
… : Haklısın, belki ben de denerim.
… : Tabii, istersen sana yardımcı olurum.
… : Tamam, teşekkürler.

Diyalog 2

… : …, … nerede? Evde yok mu?
… : Yok, Kanyon AVM’ye gitti onlar.
… : Kiminle gitti?
… : … ile.
… : Ne işleri var alışveriş merkezinde?
… : Sabah evdeki ütü bozuldu, ütü almaya gittiler.
… : Peki, kaçta dönerler?
… : Bilmiyorum, gelirken markete uğrayacaklar. Bebek bezi kalmadı, meyve, süt filan alacaklar.
… : Tamam, uğradığımı söyler misin? … ile konuşmam gerek.
… : Elbette, söylerim.
… : Teşekkür ederim, görüşmek üzere.
… : Güle güle!


Priser

Diyalog 1

… : İyi günler!
Mağaza çalışanı: İyi günler efendim, buyurun!
… : Vitrindeki valizin fiyatını sorabilir miyim?
Mağaza çalışanı: Hangisi efendim?
… : Şu, siyah olan.
Mağaza çalışanı: O valiz şu anda indirimde, fiyatı 2.870,10 tl.
… : Biraz pahalı, daha ucuzu var mı?
Mağaza çalışanı: Şu gördüğünüz kırmızı valiz 1.896,30 tl.
… : Peki, bu kırmızı valizin küçüğü var mı?
Mağaza çalışanı: Var efendim, bu 1.696,80 tl.
… : Tamam, bunu almak istiyorum.
Mağaza çalışanı: Tabii, taksit yapmak ister misiniz?
… : Hayır, teşekkürler.
Mağaza çalışanı: Biz teşekkür ederiz efendim, güle güle kullanın! Yine bekleriz.
… : İyi günler!
Mağaza çalışanı: İyi günler!

Diyalog 2

… : Yatak odasına yeni bir televizyon almak istiyorum.
… : Kullandığın televizyona ne oldu?
… : Duruyor ama daha büyük bir televizyon istiyorum.
… : Fiyatlara baktın mı?
… : Evet, internette fiyat araştırması yaptım.
… : Fiyatlar nasıl, yüksek mi?
… : Ucuz da var, pahalı da. Televizyonun özelliklerine ve markaya göre fiyatlar değişiyor.
… : Ne alacağına karar verdin mi?
… : Evet, galiba. Tam olarak emin değilim.
… : Neden?
… : İstediğim özellik ve boyutlarda iki televizyon var. Biri pahalı, diğeri nispeten ucuz.
… : Neden fiyat farkı var?
… : Markaları farklı.
… : Anlıyorum ama biliyorsun, elektronik eşya alırken servis hizmetlerini de göz önünde bulundurmak gerek.
… : Haklısın, pahalı olan markanın servis ağı çok güçlü.
… : Ne yapacaksın?
… : Sanırım pahalı olan markayı tercih edeceğim. Televizyon arızalanırsa zorluk yaşamam, hem garanti süresi diğerinden daha uzun.
… : Ne zaman satın almaya gidiyorsun?
… : Yarın iş çıkışı gideceğim.
… : Tamam, şimdiden hayırlı olsun, güle güle kullan!


Pengar / bank

Diyalog 1

… : Merhaba!
Müşteri temsilcisi: İyi günler hanımefendi, buyurun!
… : Ben bir hesap açtırmak istiyorum.
Müşteri temsilcisi: Vadeli hesap mı, vadesiz hesap mı olacak?
… : Vadesiz.
Müşteri temsilcisi: Kimlik belgenizi (nüfus cüzdanınızı) alabilir miyim? Nüfus cüzdanınızın fotokopisi gerekiyor.
… : Buyurun.
Müşteri temsilcisi: Ev ya da iş adresinizi söyler misiniz?
… : Ev adresim: Levent Caddesi, Sümbül Sokak, No: 847, Beşiktaş, İstanbul.
Müşteri temsilcisi: Telefonu numaranızı alabilir miyim?
… : 0 532 – 333 32 33
Müşteri temsilcisi: Çalışıyorsanız ne iş yaptığınızı öğrenebilir miyim?
… : Ṣu anda çalışmıyorum.
Müşteri temsilcisi: Hanımefendi bu Bireysel Müşteri Sözleşmesi. Bu belgeyi imzalamanız gerekiyor. İsterseniz siz okuyun isterseniz ben sözleşmede yer alan maddeleri özetleyebilirim.
… : Teşekkür ederim, ben okurum.
Müşteri temsilcisi: Zaten imzaladıktan sonra sözleşmenin bir kopyasını size vereceğim.
… : Buyurun, imzaladım.
Müşteri temsilcisi: Teşekkür ederim, buyurun bu hesap cüzdanınız, bu da imzaladığınız belgenin bir kopyası.
… : Teşekkür ederim, başka bir işlem var mı?
Müşteri temsilcisi: Hayır hanımefendi, bu kadar. İyi günler!
… : Teşekkür ederim, iyi günler!

Diyalog 2

Oğul: Alo! Baba, nasılsın?
Baba: İyiyim oğlum, sen?
Oğul: Ben de iyiyim baba, bir şey diyeceğim sa…
Baba: Ne kadar?
Oğul: Ne ne kadar?
Baba: Yani kaç para istiyorsun?
Oğul: Para isteyeceğimi nereden anladın?
Baba: Cümleye böyle başladığında hep para istiyorsun.
Oğul: Öyle mi, tamam, bir dahaki sefere giriş cümlemi değiştirip seni şaşırtacağım.
Baba: Tamam uzatma, ne kadar lazım?
Oğul:  500 TL.
Baba: Daha geçen hafta harçlık verdim, ne zaman bitirdin?
Oğul: Harçlığım bitmedi baba, 500 TL konser için.
Baba:Ne konseri?
Oğul: Taylor Swift’in İstanbul’da konseri var. Arkadaşlarla gideceğiz.
Baba: Neyse, parayı hangi hesabına göndereyim?
Oğul: İş Bankasının ATM’si uzak, Ziraat Bankasına gönder.
Baba: Tamam, yarın sabah hesabında olur.
Oğul: Sağ ol baba, iyi akşamlar!
Baba: Sana da iyi akşamlar, anneni aramayı unutma, seni merak ediyordu.
Oğul: Tamam tamam, unutmam.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut volutpat, nulla sit amet lacinia facilisis, massa turpis semper nisi, id finibus massa eros vel augue. Nullam nulla nisi, aliquet cursus mattis vel, sodales et urna. Etiam consectetur erat nisi, et dapibus arcu rutrum ut. Etiam ac urna sit amet tortor lobortis sagittis eget quis est. Pellentesque enim tellus, euismod nec tortor sit amet, hendrerit congue dui. Morbi laoreet lacus ut bibendum fringilla. Donec non viverra sapien, at consequat nibh. Phasellus sit amet magna in justo pulvinar pretium a id justo. Aliquam sed egestas arcu. Aenean blandit, lorem et ultricies mollis, arcu enim ornare dui, vel ultrices libero lectus nec lorem. Orci varius natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Praesent eu sem augue. Donec ac est sit amet nisi euismod maximus.

Sed aliquet cursus massa, a commodo quam lobortis in. Orci varius natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. In eu varius ligula. Cras sed euismod justo, in congue nunc. Sed egestas fermentum cursus. Sed eu felis a enim luctus rhoncus. Duis vel erat ante. Sed ultricies, nisi vel gravida varius, nibh libero hendrerit eros, sit amet posuere nibh mi sit amet orci.

Aliquam tempus suscipit felis, a vestibulum diam ultrices quis. Nulla sodales tellus vitae velit bibendum consectetur. In id eleifend enim. Donec fringilla ut odio nec dictum. Praesent commodo tellus non orci faucibus, in gravida ligula ornare. In suscipit diam tellus, non viverra neque ornare eget. Cras scelerisque orci ac lacinia luctus. Vestibulum nec ex eget massa congue dapibus ac sed augue. Mauris nec neque sodales justo rhoncus cursus sit amet in nisl. Mauris nec dolor sed purus vestibulum fermentum. Ut mollis finibus dolor. Aliquam hendrerit neque id nisl lacinia mollis. In laoreet dignissim posuere. Maecenas elementum lectus vitae imperdiet finibus. Nulla ipsum sapien, lobortis nec eleifend id, consequat nec augue.

Pellentesque habitant morbi tristique senectus et netus et malesuada fames ac turpis egestas. Donec ut risus ut sem volutpat elementum et vitae ipsum. Duis non dignissim ligula. Nam malesuada risus ac quam pharetra, sed vulputate enim interdum. Nunc ut arcu purus. Aenean a erat id est accumsan fringilla. Mauris tempor auctor sem, in dictum quam accumsan vel. Maecenas scelerisque lorem ut arcu pretium interdum. Donec blandit dolor tellus. Nam ornare maximus ex sit amet maximus. Sed fringilla ante vitae lobortis lacinia. Duis pellentesque lectus vitae tortor sodales aliquam. Phasellus sed justo vitae eros varius pharetra. Duis congue ex mattis sem hendrerit malesuada.

Fusce sagittis vulputate justo non porttitor. Morbi iaculis augue ut nisi luctus posuere. Maecenas eu imperdiet nisl. Ut dignissim finibus ex, ut posuere nisi. Phasellus suscipit massa euismod, laoreet dui lacinia, fringilla mi. Nunc eu augue non risus iaculis ornare. Nullam imperdiet, mauris sed commodo convallis, orci leo iaculis tortor, at porttitor velit arcu ac eros. Fusce eget risus ante. Ut hendrerit augue porttitor magna rhoncus scelerisque. Aenean leo lorem, hendrerit consequat risus quis, vestibulum rhoncus tellus.

1. Läsa och lyssna

 

2. Fyll i luckorna

 

3. Välj rätt svar eller fråga

 

4. Sortera orden och meningerna

 

5. Kombinera ord, fraser eller meningsdelar